Çin gizli şəkildə Qərb qırıcı pilotlarını işə cəlb edir - "Financial Times"
ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya və Yeni Zelandiya birgə xəbərdarlıq edib ki, Çin Xalq Azadlıq Ordusu Qərb qırıcı pilotlarını “aqressiv şəkildə işə cəlb edir”.
Bizimyol.info xəbər verir ki, "Financial Times"ın məlumatına görə, ABŞ Milli Əks Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik Mərkəzi (NCSC) və onun "Beş Göz" (Five Eyes) kəşfiyyatı paylaşma şəbəkəsindəki tərəfdaşları xəbərdarlıq edib ki, Çin ABŞ və NATO ölkələrindən mövcud və keçmiş təcrübəli pilotları bloklamaq cəhdlərinə baxmayaraq, işə cəlb etməyə də davam edir.“Çin ordusu öz çatışmazlıqlarını aradan qaldırmaq, sürətli şəkildə öz aviatorlarını yetişdirmək üçün Qərb hərbi təcrübəliləri cəlb edir, bütün dünyada ÇXR ilə əlaqələrini gizlədən və işə qəbul olunanlara hədsiz yüksək maaş təklif edən özəl firmalardan istifadə edir”, - deyə NCSC direktoru Maykl Keysi bildirib.
Məsələ ilə bağlı narahatlıqlar 2022-ci ildə Cənubi Afrikanın Test Uçuş Akademiyasının özəl məktəbinin Çin hərbi pilotlarının hazırlanmasına kömək etmək üçün Britaniya Hərbi Hava Qüvvələri, Hərbi Dəniz Qüvvələri və Ordusunun iyirmidən çox təqaüdçü pilotundan istifadə etdiyi aşkar edildikdən sonra artıb.
Casey bildirib ki, Qərb tərəfdaşları bu yaxınlarda işə qəbulun qarşısını almaqda müəyyən irəliləyiş əldə ediblər, lakin Çinin səyləri “cavab olaraq inkişaf etməkdə” davam edir. Onun sözlərinə görə, xəbərdarlıq bülleteni davam edən təhlükəni vurğulamaq və Qərb pilotlarını Çinə kömək etməkdən çəkindirmək məqsədi daşıyır: “Bəzi keçmiş hərbi pilotlar üçün ekzotik qırıcıları yenidən uçurmaq imkanı cəlbedici ola bilər, xüsusən də bu, yüksək maaşla vəd edilirsə”, - deyə ABŞ rəsmilərindən biri bildirib.
"Five Eyes" bülleteni, işə götürənlərin Çin ordusunun iştirakını gizlədən "qəbuledilməz işə götürmə üsullarından" istifadə etdiyini söyləyib. İşəgötürənlər həmçinin uçuş mühəndislərini, hava əməliyyatları mərkəzinin əməkdaşlarını və hərbi taktikadan məlumatlı mütəxəssisləri hədəfə alıblar. Təlimin bir hissəsi olaraq, çinlilər müasir Qərb aviasiyası və məsələn, Tayvan üzərindəki münaqişədə istifadə oluna biləcək taktika haqqında bilik əldə etməyə çalışdılar.
Bülletendə deyilir ki, işəgötürənlər Çin, Cənubi Afrika və digər ölkələrdə iş üçün sərfəli maaş təklif edirlər. Qərb pilotları da baş ovçular və peşəkar şəbəkə saytları vasitəsilə axtarılır.
ABŞ rəsmilərindən biri deyib ki, bəzi keçmiş Qərb qırıcı pilotları öz həmkarlarını Çin aviatorlarına qoşulmağa təşviq ediblər. Vaşinqton və tərəfdaşları Çin ordusunun Qərb pilotlarını işə götürməsini çətinləşdirmək üçün bir sıra tədbirlər həyata keçirib. ABŞ Ticarət Departamenti Çin, Keniya, Laos, Malayziya, Sinqapur, Cənubi Afrika, Tayland, Böyük Britaniya və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindəki qrupları işə götürmə ehtimalına görə sanksiyalara məruz qoyub. Çin ordusu bu səylərə fərqli adlar altında və yeni yerlərdə təşkilatlar yaradaraq cavab verib.
2023-cü ilin iyun ayında ABŞ Ticarət Nazirliyi TFASA-ya məhdudiyyətlər qoyub. Cənubi Afrikadakı bir uçuş məktəbi ABŞ hökumətinə müştəriləri haqqında məlumat verməkdən imtina etdikdən sonra 2013-cü ildən bəri ABŞ-ı "ədalətsiz təqib" kampaniyası aparmaqda ittiham edib.
Böyük Britaniya, həmçinin keçmiş pilotların müəyyən hərbi məlumatları açıqladığına görə mühakimə olunmasına icazə vermək üçün Milli Təhlükəsizlik Qanununu yeniləyib. Yanvar ayında NATO təhlükə ilə mübarizə yollarını nəzərdən keçirmək üçün konfrans keçirib.
TFASA çinli pilotları öyrətməyə davam edib-etməməsi ilə bağlı şərh verməkdən imtina edib. Çinin Vaşinqtondakı səfirliyi təfərrüatlardan “xəbərsiz” olduğunu bildirib, lakin əlavə edib ki, “ölkələr milli təhlükəsizlik anlayışını ümumiləşdirməməli, sui-istifadə etməməli və müvafiq şirkətləri gözdən salmamalıdır”.
"Bəzi ABŞ rəsmiləri tez Çini günahlandırır, Çin ilə ABŞ arasında normal mübadilə və əməkdaşlığa xələl gətirir, bu da Çin-ABŞ münasibətlərinin sağlam inkişafına kömək etmir", - şöbədən qeyd ediblər.
May ayında Çin donanması Tayvan ətrafında genişmiqyaslı hərbi manevrlər keçirib və bu manevrlər çərçivəsində adanın saxta mühasirəsini tətbiq edib. Təlimlər adanın materik Çindən rəsmi müstəqilliyinin tərəfdarı olan Tayvanın yeni seçilmiş prezidentinin bəyanatlarına görə “cəza” kimi qiymətləndirilib.
Bununla yanaşı, Çinin təkcə Tayvanla deyil, Filippinlə də münasibətlərində gərginlik var. Və bu ölkə ilə ABŞ-ın rəsmi hərbi ittifaqı var, lazım gələrsə, birbaşa hərbi yardım nəzərdə tutur. Filippin prezidenti bu yaxınlarda Çinlə müharibənin hər an başlaya biləcəyini bildirib.
