Dünya tibb mütəxəssisləri hazırlıqlara başlayır: "X" xəstəliyi nədir? - ARAŞDIRMA

"X" xəstəliyi kütləvi tələfata gətirib çıxara biləcək virusdur və bu, pandemiya törədə biləcək təhlükəli infeksiyalardan biri kimi nəzərdə tutulur".

Bunu İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla deyib.

O xatırladıb ki, 2015-ci ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) qripin nə vaxtsa təhlükəli bir pandemiyasının olacağı qənaətinə gəlib: "Çünki qrip də RNT daşıyıcısı olan virusdur və onun mutasiyası nə vaxtsa bir təhlükəli ştama gətirib çıxaracaq ki, bu da İspan qripində olduğu kimi qlobal pandemiyaya səbəb olacaq. Bu xəstəlik də koronavirus, qrip, təbii çiçək, Taun, Vəba, sarı qızdırma və s. xüsusi təhlükəli infeksiyalar qrupuna daxildir".

Professorun sözlərinə görə, koronavirus təcrübəsi ÜST-ün bu cür ektremal situasiyalara hələ hazır olmadığını göstərib.

O, buna görə də bu cür təhlükəli viruslara qarşı vaksinlərin hazırlanmasının və onlara qarşı vaxtında profilaktik tədbirlərin görülməsinin zərurliyini vurğulayıb.

Qeyd edək ki, “X” xəstəliyi ötən gün İsveçrənin Davos şəhərində başlayan və yanvarın 19-dək davam edəcək Dünya İqtisadi Forumunun mövzularından biridir. Müzakirə yanvarın 17-də baş tutacaq. Bu görüşün iştirakçıları ÜST-ün baş direktoru Tedros Adhanom Qebreyesus, Braziliyanın səhiyyə naziri Nisia Trindade Lima, koronavirus əleyhinə peyvənd hazırlayan “AstraZeneca” şirkətinin rəsmiləri və digər səhiyyə ekspertləri olacaq.

ÜST hələ 2018-ci ildə onu prioritet xəstəliklər siyahısına salıb. Təşkilat bildirir ki, “X” xəstəliyi COVID-19-dan 20 dəfə daha çox ölümə səbəb ola bilər. "X" xəstəliyi epidemiyaya və ya pandemiyaya səbəb ola bilən nəzəri naməlum patogenin adıdır. ÜST tərəfindən 2018-ci ilin fevral ayında dərman və ya müalicə vasitələrinin təcili işlənib hazırlanmasını tələb edən patogenlər və xəstəliklərin siyahısı üçün qəbul edilib.

Beləliklə, belə bir təyinat ÜST tərəfindən planlaşdırmanın optimallaşdırılması və onun çevikliyi çərçivəsində yeni və naməlum patogenə təcili uyğunlaşa bilmək, peyvəndin və ya müalicənin hazırlanmasına sürətlə başlamaq üçün qəbul olunub. 2015-ci ilin may ayında hipotetik pandemiyaya hazırlıq zamanı ÜST üzvləri virusun yayılmasının aşkarlanması ilə peyvəndlərin təsdiqi və inkişafı arasındakı vaxtı azaltmaq üçün vahid strategiya yaratmaq məqsədilə epidemiyanın qarşısının alınması üzrə tədqiqat və inkişaf üçün vahid plan və müalicələr təklif ediblər.

Məqsəd epidemiyanın pandemiyaya və ya ictimai sağlamlıq fəlakətinə çevrilməməsi olub. Planın diqqəti çoxlu profilaktika variantlarının mövcud olacağı ən ciddi ortaya çıxan infeksiyalara yönəldilib. Belə bir planın hazırlanması çərçivəsində siyahıları və planı tərtib etmək üçün ÜST-nin R&D Blueprint Elmi Məsləhət Qrupu yaradılıb. 2015-ci ildən ÜST hər il mümkün epidemiyalar zamanı əhalini qorumaq üçün müalicə və peyvəndin təcili axtarışını tələb edən 10-a qədər ən təhlükəli xəstəliyi nəşr etdirir.скачать dle 12.1