Danimarka Saxo Bankının 2024-cü il üçün iqtisadi proqnozu: "Yolun sonu", 2 qlobal böhran, seçki, vergi...

Danimarka Saxo Bankı ənənəvi olaraq 2024-cü il üçün qlobal iqtisadiyyat üçün “şokedici proqnozlar” dərc edib. Bunlar qlobal bazarlara təsir edə biləcək aşağı ehtimallı hadisələrdir. Bankın “şokedici” proqnozlarının seçimi “yolun sonu” adlanır.

Bizimyol.info xarici mətbuata istinadla xəbər verir ki, dünyanın 2008-ci il maliyyə böhranından bəri getdiyi yol - sabit geosiyasət, aşağı inflyasiya və aşağı faiz dərəcələri ilə koronavirus pandemiyası ekspertlər tərəfindən araşdırılıb.

“2024-cü ildə aydın olur ki, hamar yolun sona çatması dünyanı təhlükəli dərəcədə qeyri-müəyyən gələcəyə göndərir”, - Saxo Bank bildirir. Təşkilatın ekspertləri ən azı iki qlobal böhran proqnozlaşdırırlar - səhiyyə və milli təhlükəsizlik, həmçinin ABŞ-da kapitalizmin sonu və prezident seçkilərində Kennedi klanından müstəqil namizədin qələbəsi.

“Piylənmə əleyhinə dərmanlar səbəbiylə sağlamlıq böhranı 2024-cü ildə qlükaqona bənzər peptid-1 (GLP-1) əsasında piylənmə əleyhinə dərmanlara qlobal tələbat artacaq”,- Saxo Bank proqnozlaşdırır. Bəzi ölkələr bu dərmanları zəruri dərmanlar siyahısına salacaq, lakin dərmanların tədarükü tələbata cavab verməyəcək və xəstələr onları illərlə gözləməli olacaqlar. Proqnozlara görə, dərmanların qəbulu çox asan olduğu üçün insanlar idmanı dayandıracaq və daha çox zərərli yemək yeyəcəklər. Bu, ciddi sağlamlıq böhranına səbəb olacaq. 2024-cü ildə böyüklər arasında qlobal piylənmə səviyyəsi indiki 39%-dən 45%-ə yüksələcək, şəkərli diabet və ürək-damar xəstəliklərinə tutulma da artacaq. Bütün bunlar isə öz növbəsində dünyada əmək məhsuldarlığının azalmasına gətirib çıxaracaq.

Deepfakes səbəbiylə milli təhlükəsizlik böhranı, digər adıyla ikinci qlobal böhran - "İkinci Dünya Müharibəsindən bəri milli təhlükəsizlik sahəsində ən böyük böhran" baş verəcək. Saxo Bank "şok proqnozu"nda bunu generativ süni intellektlə əlaqələndirir. Bir ssenaridə, tam məxfi hökumət məlumatlarını əldə etmək üçün “inkişaf etmiş ölkədə yüksək rütbəli məmura” qarşı dərin saxta texnologiyadan cəsarətlə istifadə edildikdən sonra generativ süni intellekt milli təhlükəsizliyə təhdid olacaq.

Proqnozlara görə, "deepfake" "Adobe" şirkətinin proqram təminatı vasitəsilə yaradılacaq, sonra onun səhmləri satılacaq. ABŞ və Aİ səlahiyyətliləri cavab olaraq sərt tədbirlər görəcəklər ki, bu da OpenAI və Google-a təsir edəcək. Deepfake hadisəsi süni intellekt tərəfindən yaradılan xəbərlərə ictimai inamsızlığın artmasına səbəb olacaq. İnkişaf etmiş ölkələrin hökumətləri yalnız hökumətin təsdiq etdiyi təşkilatların xəbər yaymasına icazə verən ciddi qanunlar qəbul etməyə başlayacaq. Bu, tələblərə əməl etməyən sosial şəbəkələrə və mediaya ciddi zərbə vuracaq.

ABŞ-da kapitalizmin sonu..
Danimarka bankı proqnozlaşdırır ki, 2024-cü il prezident seçkiləri öncəsi ABŞ hökuməti iqtisadiyyatı dəstəkləmək və sosial iğtişaşların qarşısını almaq üçün büdcə xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə artırmalı olacaq. İnflyasiya və xarici investorlar tərəfindən kapitalın çıxarılması səbəbindən ABŞ dövlət istiqrazlarına tələb zəif olacaq ki, bu da onların gəlirliliyində “kəskin sıçrayış”a səbəb olacaq.

Vəziyyəti düzəltmək üçün çıxılmaz cəhdlə ABŞ hakimiyyəti dövlət istiqrazlarından əldə olunan gəlirləri vergilərdən azad edəcək.
"Bu dramatik hərəkət, pulun özəl korporasiyalardan dövlət korporasiyalarına keçməsi və riskli aktivlərin saxlanması getdikcə daha bahalaşması ilə kapitalizmin sonunu göstərir", - Saxo Bank öz proqnozunda bildirib.

ABŞ fond bazarının "Möhtəşəm Yeddiliyi" - Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, NVIDIA, Tesla və Meta 2024-cü ildə daha beş şirkətlə - Eli Lilly, Novo Nordisk, JPMorgan Chase, LVMH və ASML ilə tamamlanacaq.

"On iki Titan"...

Analitiklərin proqnozuna görə, onlar bazardakı hökmranlıqlarını "məntiqə qarşı" möhkəmləndirəcəklər, birjanın qalan hissəsi çökəcək. Hökumət qeyri-bərabərlik problemini həll edə bilməyəcək, lakin borclanma xərclərinin aşağı salınması sosial narazılığı azaldacaq.
"Bunu uzun müddət milliləşdirmə və kapital cəlb etmək üçün mübarizə aparan kritik sənayelərə hökumət müdaxiləsi izləyəcək", - deyə "şokedici" proqnozda deyilir.

ABŞ seçkilərində kiçik Robert Kennedinin qələbəsi…

2024-cü ilin əvvəlində ABŞ-da tənəzzül güclənir və amerikalı seçicilər arasında prezidentlik üçün yaşlı sayılan namizədlərə dəstək zəifləyir. Amerikalılar iqtisadiyyatın və əmək bazarının vəziyyəti, qiymət artımı, Ukrayna və Yaxın Şərqdəki vəziyyətə görə Co Baydendən narazıdırlar və Donald Trampın tərəfdarlarının sıraları onun “narsisist duruşu”na və “qeyri-sabit davranışı”na görə azalır.
Birləşmiş Ştatlar 2024-cü ilin yazında və yayında tənəzzüldən çıxdıqda, seçicilər arasında kiçik Robert Kennediyə dəstək “məhdud şəkildə artacaq”.

Saxo Bank ekspertləri deyirlər ki, onun “müharibə qızışdıran demokratlar”a və “korporativ elitalar”a qarşı populist mesajları həm Demokratlar, həm də Tramp tərəfdarları arasında rezonans doğuracaq.
“ABŞ-da yeni siyasi dövr seçicilərin radikallığa son qoyulmasını tələb etdiyi üçün plutokratiyadan dramatik şəkildə uzaqlaşma ilə başlayacaq. Bərabərsizlik, ədalətsizlik və əbədi müharibələr olacaq”, - proqnozda deyilir.

AB-də milyarderlər üçün vergi…

Daimi sosial iğtişaşlar təhlükəsi, inflyasiyanın artması, Ukraynaya yardıma xərclər və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə fonunda Aİ milyarderlərə illik 2% sərvət vergisi tətbiq etməyə qərar verəcək. Saxo Bank proqnozlaşdırır ki, bu qərar Avropanın lüks sənayesində şok dalğaları yaradacaq, LVMH Porsche və Ferrari kimi dəbdəbəli nəhənglərin səhmlərinin çökməsinə gətirib çıxaracaq.

Danimarka bankının “şokedici” proqnozuna görə, 2024-cü ilin ortalarında neftin qiyməti bir barel üçün 150 dollara yüksələcək. Bu baxımdan Səudiyyə Ərəbistanı iqtisadiyyatını yenidən qurmağa başlayacaq, onu ölkəni turizm, istirahət və əyləncə mərkəzinə çevirməyə istiqamətləndirəcək. Artan neft gəlirləri ilə krallıq FİFA-nın dəstəyi ilə Çempionlar Liqasına ev sahibliyi etmək hüququnu UEFA-dan alacaq və Okeaniya da daxil olmaqla dünyanın müxtəlif ölkələrindən 48 klubun iştirak edəcəyi qlobal Çempionlar Liqası yaradacaq.

Saxo Bank proqnozlaşdırır ki, ticarət kəsiri olan ölkələr 2024-cü ildə qlobal ticarətin yeni şərtlərini müzakirə etmək üçün “Roma Klubu” yaradacaqlar. Təşkilatın tərkibinə ABŞ, Böyük Britaniya, Hindistan, Braziliya, Kanada və Fransa daxil olacaq. Bunun əsas katalizatoru ABŞ-ın dövlət borcu ilə bağlı idarəolunmaz vəziyyətdir. Dünyanın ehtiyat valyutasının nəzarətdən çıxması "fiat pul sisteminə inamı azaldır, qızıl, gümüş və kriptovalyutalar üçün daha böyük perspektivlər açır", - proqnozda deyilir.

Yaponiya gələn il iqtisadi transformasiya proqramını gücləndirəcək, işçi qüvvəsi çatışmazlığına baxmayaraq texnologiyanı yaymaq və məhsuldarlığı artırmaq üçün addımlar atacaq. Dövlət dəstəyi tədbirləri fonunda getdikcə daha çox texnologiya şirkəti Yaponiyaya sərmayə qoyur. Texnologiyaya qənaət Yaponiya hökumətinə borcunu idarə etməyə və böyüməyə, inflyasiyaya və əmək haqqına davamlı təkan təmin etmək üçün maliyyə siyasətini yüngülləşdirməyə davam etməyə imkan verəcək. Bununla belə, gəlir əyrisinə nəzarət siyasəti altında Yaponiya iqtisadiyyatı həddən artıq stimullaşdırılıb, buna görə də Yaponiya Bankı 2024-cü ildə gəlir əyrisinə nəzarət siyasətini dayandırmalı olacaq. Proqnozlara görə, bu, "qlobal istiqraz bazarlarında" uğursuzluğa səbəb olacaq, çünki yapon investorları ölkəyə pul gətirirlər.скачать dle 12.1