“AKTİVLƏRİ PUTİN ÖZÜ ŞƏXSƏN PAYLAYACAQ...” – Rusiya oliqarxiyasını yeni sərvət gözləyir

"Ukraynanın işğalı başlayandan sonra Rusiyada əmlakın yenidən bölüşdürülməsi başlanıb. Qərb şirkətləri, eyni zamanda “xüsusi hərbi əməliyyat”ın başlanmasını kifayət qədər həvəslə qarşılamayan, hətta qonşu ölkəyə silahlı hücumu birbaşa pisləyən Oleq Tinkov kimi yerli iş adamları kütləvi şəkildə ölkəni tərk etməyə başladılar. Onların bir çoxu milyonlarla, hətta milyardlarla dollarlıq itkilərə məruz qalaraq, Rusiyadakı aktivlərindən məhrum olublar".

"AzPolitika.info" xəbər verir ki, bu barədə "Azadlıq" radiosunun Rusiya xidmətində dərc olunan analitik məqalədə bildirilir. Qeyd olunur ki, onların əmlakının bölüşdürülməsi prosesi nəinki başa çatmaqdan çox uzaqdır, hətta demək olar ki, hələ başlamayıb. "İlk aylarda bir çox xarici şirkətlərin rəhbərliyi Rusiyanı bürümüş aqressiv çılğınlığın müddəti və təcavüzə cavab olaraq beynəlxalq sanksiyalarla bağlı bəzi illüziyalara malik idi", - müəlliflər yazır.

Məqalədə bildirilir ki, yazda əksər Qərb brendləri fəaliyyətlərini müvəqqəti dayandırıqlarını elan etdilər, lakin rusiyalı işçilərinin əksəriyyətini işdə saxladılar: "İndi yekun qərarların vaxtı gəldi. Buna görə də, iş verən şirkətlərin özbaşına getməsinə imkan vermək olmaz, xüsusən də IKEA və "McDonald's, strateji sektorlardan olan şirkətlər bu qərarı veriblərsə. Onların vəziyyəti fərqlidir, bəziləri öz aktivlərini Kreml nöqteyi-nəzərindən hansısa “yanlış” yeni sahibə satmaq fikrinə düşə bilərlər. Sonra işə qarışmaq, əmlakı geri almaq, "lazım olan" sahibinə verməkdə çətinliklər ortaya çıxacaq. Ən əsası, bütün bunlar lazımsız səs-küyə səbəb olacaq, araşdırmalar, qalmaqallar, ittihamlar başlayacaq. Beləliklə, bütün bu bəlaların qarşısını almaq üçün dərhal "ı" işarəsi qoymaq daha yaxşıdır ki, Rusiyanı tamamilə tərk etməyə hazırlaşanlar vaxt itirməsinlər və hakimiyyətə "yaxın şəxslərin" dar bir dairəsində əmlakları üçün potensial alıcılar axtarsınlar.
İqor Seçinin şirkətləri bu aktivləri nominal ödənişlə, hətta heç nə ödəmədən ala biləcək. Onlar Putinin fərmanında qeyd olunan layihələr üzrə “təsdiqlənmiş sövdələşmələr” sxemində sınaqdan keçiriləcəklər".
Məqalədə bildirilir ki, "Saxalin-1" layihəsinin operatoru ABŞ-ın "Exxon Mobil" şirkətidir. Şirkət yazda Rusiyadakı bütün fəaliyyətini məhdudlaşdırdığını və Putinin fərmanının imzalanmasından bir neçə gün əvvəl "Saxalin" layihəsinin operativ idarəçiliyini üçüncü tərəfə təhvil verdiyini elan edib: ""Exxon Mobil" rəhbərliyi bunun hansı şirkət olduğunu açıqlamayıb. Amma layihədə də pay sahibi olan “Rosneft” bu xəbərə parlaq reaksiya verib. Oxşar vəziyyət "Xaryaginskoye" yatağında da başlayıb, Fransanın "Total" şirkəti yatağın işlənməsində iştirakını dayandırmaq niyyətindədir. İndi fransızların və amerikalıların PSA-dakı paylarını kimə satmasından asılı olmayaraq, heç bir şübhə yoxdur ki, bu, hansısa Çin və ya Hindistan şirkəti, hətta "Total"ın payına iddialı olan "Zarubejneft" deyil, "Rosneft" olacaq. Üstəlik, İqor Seçinin şirkətinin bu aktivləri nominal ödənişlə, hətta heç nəyin müqabilində onlardan alacaq.


Fərmanda diqqəti cəlb edən əsas məsələ “strateji” sərvətlərin əcnəbilər tərəfindən satılması prosedurudur. İcazələri hansısa xidmət və ya nazirlik, hətta hökumətlərarası komissiya da verməyəcək. Yalnız Putinin özü verəcək. Bu, əlbəttə ki, Putinin hətta özünün rəhbər vəzifələrə təyin etdiyi adamlara olan inamının hədsiz dərəcədə aşağı olduğunu kifayət qədər bəlağətlə nümayiş etdirir".
Müəlliflər vurğulayırlar ki, belə etmək başqa bir səbəbə görə də vacibdir: "Xarici şirkətlərin aktivləri üzərində nəzarəti ələ keçirəcək şəxslər bunun üçün tamamilə şəxsən Vladimir Vladimiroviçə borclu olacaqlar. Ancaq bu, iki tərəfli qılıncdır. Bundan sonra, bu insanlar çoxsaylı hərbi cinayətlərdə ittihamlarla açıq şəkildə beynəlxalq məhkəmə qarşısında duran bir şəxsə möhkəm bağlanacaqlar.
Ölkə daxilində isə onların əslində, daimi liderə təqdim edəcəkləri bircə şey var: Konstitusiyanın pozulması və hakimiyyətin qəsb edilməsindən tutmuş, siyasi repressiyalara və Rusiya vətəndaşlarının hüquq və azadlıqlarının çoxsaylı pozuntuları. Beləliklə, strateji sektorlarda çox cəlbedici aktivləri şəxsən paylayan Putin, həm də bu aktivləri alanların loyallığını təmin edir".
Araşdırmada qeyd olunur ki, şirkətlərin yeni sahiblərin onlara əmanət edilmiş sərvəti nə qədər səmərəli idarə edəcəyi barədə danışmaq bir növ əhəmiyyətsizdir: "Aydındır ki, tamamilə hər şey dağılmayacaq və israf edilməyəcək. Sonda Putin strateji müəssisələrin idarəçiliyini küçədə ilk rastlaşdığı adama həvalə etməyəcək və zaman keçdikcə nəticələrə görə cavab verməli olacaq. Ancaq verilən paylar mənfəət və ya səmərəlilik üçün deyil. Əsas odur ki, inzibati gücün daha da gücləndirilməsi və oliqarxiyadan sədaqət zəmanəti olsun, o cümlədən yaxın çevrədən".